Başlık çok aşırı ya da uçarı geldi ise iki dakika sonra aslında anlatılanlara en uygun tabirin bu olduğu anlaşılacaktır.
Domaniç'e Domaniç'i anlatmanın çokta lüzumlu olmadığı gerçeği sapasağlam bir biçimde kendini hissettirmektedir. Buna rağmen Domaniç kelimesinin anlamı ve anlamları hakkında bir zihin tazelemenin sakıncası olmaz.
Kimilerine göre Domaniç “duman” ve “iç” kelimeleridir. Domaniç'in o dillere destan sisleri “Dumanlı Dağlar” deyiminin en canlı tutulduğu yerlerden biri haline getirir Domaniç'i. Dumanın içindeyizdir. Nefesimizle etrafı kaplayan bu bulutu içeriz. Bunlardan ötürü Domaniç denilebiliyor. İnternetteki arama motorlarında basit bir sorgulama yaptığımızda Domaniç kelimesinin anlamı olarak “Yüksek, yokuş” görünüyor.
Bunlara ilaveten Roma İmparatorluğu'nun resmi dili Latince'de “doma” -kubbemsi- , “nick” ise -işaretlenmiş, özel yer- anlamlarına gelmektedir.
Daha pek çok anlamlar vardır. Rusya'nın Duma'sı ile Domaniç'in isimlerinde edebi bir akrabalık var mıdır? Yoksa “Dom” domdom kurşunu anlamında mı?
Şaka bir yana; en gerçekçi Domaniç anlamı ise şudur: Buraya ismini veren buranın insanı olmuştur. Buranın insanın lehçesi, şivesi, aksanı Domaniç'e direkt olarak isim vermiştir. Yörenin ahalisinin tabiri ile resmî adı yazılmıştır Domaniç'in. “Doman” (doğmağn, dumağn, durmağn, durmayın, durmadan) anlamındadır. “İç” ise içmek anlamındadır. Bolluk ve ikram göstergesidir. “Durmadan ye iç bakam.” , “Doman iç”. Peki niye içmek? Çünkü Domaniç aslında bir su diyarıdır. Hiç şüphe kaldırmadan söylüyorum; Dünya'da içim açısından Domaniç pınarlarından akan suyun kalitesinde su yoktur. Zemzem Suyu, Ayazma suyu önemlidir. Tamam. Ve ancak içim/tat olarak Dünya'nın en iyi suyu Domaniç'tedir. Ben bu konuyu Domaniç suyunu içmemiş biri ile tartışmam. Bu konuyu Domaniç suyu dışında su içmemiş biri ile de tartışmam. O da aradaki farkı bilmez çünkü. Zaman Domaniç kelimesine yeni anlamlar yükleyecektir. Dünya ve insanlık tarihini biçimlendirmiş 4 devletten birinin kurulduğu nokta olan Domaniç yüzyıllar sonra anlaşılacak anlamları da barındırmaktadır.
Peki ya uçak ne alaka?
Efendim, bildiğiniz gibi bugün Dünya'nın en geniş uçak filosuna sahip olan bir kurum ülkemiz öz kaynakları ile ulusal ve uluslararası sahada hizmet sunmaktadır: Türk Hava Yolları. THY bünyesindeki uçakların çoğunun bir ismi vardır. Örneğin; İstanbul, Ankara, Kütahya, Malazgirt, Ümraniye, İnegöl gibi yüzü aşkın uçağın burunlarına isimleri yazılmıştır.
Peki ya Domaniç?
Türk Tarihi hakkında yapılan her çalışmanın içinde adı geçen Domaniç'in ismini taşıyan uçak hiçbir kayba neden olmaz. THY, Domaniç'ten gelecek böyle bir çağrıyı geri çevirmez.
Peki niye bu kadar geç kaldık? Şöyle diyebiliriz: Bekledik. Önce tüm Türkiye, sonra biz. E ama İnegöl uçağı uçuyor şu anda. Ümraniye uçuyor. Dumlupınar uçuyor. Artık biraz daha beklersek konuya ilgisizmişiz zannedilecek. Ya da koskoca THY hafızasını yitirip kültürünün temel taşı olan Türk Osmanlı Uygarlığı'nın beşiğinin sallandığı Domaniç'i unuttu sanılacak. Domaniç olarak bu konuda tek yapmamız gereken talep etmek.
Türk Hava Yolları Türk olduğuna göre Domaniç'in filoda temsiline “hayır” demez. Büyük ihtimalle bazı yetkililer “Domaniç adında uçağımız mutlaka vardır zaten.” diye düşünüyor bile olabilir. Tamam, bu sembolik bir uygulama olabilir. Ve ancak hiçbir zararı yoktur. Zararlı olmayan faydalıdır düsturu ile düşündüğümüzde önümüzde bir fırsat olduğunu anlayabiliriz. Böylece ulusal ve uluslararası uçuşlarda yerli-yabancı pek çok kişi Domaniç'i anmak ve Domaniç hakkında bir şeyler öğrenebilmek şansına ve bahanesine kavuşabilecektir.
“Yahu Domaniç kartpostalı, Domaniç pulu bile bulunmuyor. Bunlardan evvel uçak ismini mi düşüneceğiz?”
Hayır düşünmeyeceğiz. İsim belli zaten: Domaniç
